Dla większości najmłodszych uczniów pierwsze miesiące w szkole są okresem bardzo ważnym a zarazem trudnym. Rozpoczęcie nauki szkolnej lub przejście do klasy czwartej to moment przełomowy. Jest on związany ze zmianą środowiska, wywołującą stres i niepokój. Może powodować niepewność i zagrożenie poczucia bezpieczeństwa.
Pierwsze wrażenie ucznia może zadecydować o jego nastawieniu do szkoły i w dużym stopniu przesadzić o sukcesie bądź porażce. Dlatego bardzo istotne jest zadbanie, by pozytywne nastwaienie towarzyszyło dziecku w tym wyjątkowym okresie a rodzic ma na to ogromny wpływ. Jeśli rodzic ma obawy, czy dziecko poradzi sobie w nowej szkole, czy będzie bezpieczne, czy zaaklimatyzuje się w klasie i znajdzie przyjaciół, nie powinien okazywać dziecku swojego niepokoju i nie przekazywać negatywnych emocji. Wręcz odwrotnie, powinien zwracać uwagę na nowe możliwości, okazję do nowych doświadczeń, możliwość rozwoju i poznania nowych, ciekawych osób. Powinien pokazazać dziecku, że w nie wierzy, jego sprawczość i samodzielność. Nadmierna opiekuńczość i wyręcznie dziecka może tylko utwierdzić dziecko w przekonaniu, że nie jest w stanie poradzić sobie z nową sytuacją. Warto więc na każdym kroku nagrdzać dziecko za samodzielność, motywację do nauki oraz radzenie sobie w sytuacjach szkolnych (czynności w szatni, samodzielne pójście pod klasę, pakowanie plecaka).
Od początku pobytu dziecka w szkole, warto pomagać mu kształtować umiejętności społeczne takie, jak:
- umiejętność słuchania, nieprzerywania innym, gdy mówią – łatwiej będzie mu wysłuchać polecania nauczyciela i wykonywać je właściwie
- umiejętność czekania na swoją kolej, którą można ćwiczyć już w domu podczas gier i zabaw uczących cierpliwości i wytrwałości
- umiejętność opowiadania – pomagamy rozwijać czytając książki i proponując dziecku opowiedzenie jej własnymi słowami
- umiejętność radzenia sobie z niepowodzeniami – taką odporność pomagają wyrabiać gry losowe.
Sytuacją, do której dążymy w adaptacji szkolnej jest poczucie bezpieczeństwa, które odczuwa dziecko w szkole. Należy pamiętać, że każde dziecko ma swoje tempo i może potrzebować więcej czasu na oswojenie się z nową sytuacją. Najlepiej po prostu uzbroić się w cierpliwość i być wyrozumiałym i elastycznym – nie wszystko od razu będzie idealne. Dzięki mądrym i spokojnym działaniom dorosłych dzieci łatwiej zaadaptują się do szkoły.
W pokonaniu trudności w adaptacji do wymagań nowej szkoły można dziecku pomóc tylko wtedy, gdy:
- będziemy rozumieli jego trudności i starali się je wspólnie rozwiązać,
· nie będziemy stawiali dziecku samych wymagań, będziemy wyrozumiali,
· zainteresujemy się nie tylko faktami, lecz również uczuciami dziecka,
· będziemy chwalili i zachęcali dziecko za samodzielność,
· dostrzeżemy jego zalety,
· nad wadami popracujemy razem z nim,
· spróbujemy poznać świat swojego dziecka, poznamy jego kolegów, zainteresowania.
A przede wszystkim wykażemy zainteresowanie nauką dziecka i jego sytuacją w szkole!